เทคนิคการสร้างปฏิสัมพันธ์ (Interaction) กับผู้เรียนในการเรียนการสอนออนไลน์ (Online) ด้วย TEDEd & Jamboard

สาระการเรียนรู้จาก

กิจกรรม เทคนิคการสร้างปฏิสัมพันธ์ (Interaction) กับผู้เรียนในการเรียนการสอนออนไลน์ (Online) ด้วย TEDEd & Jamboard

จัดโดยคณะวิทยาศาสตร์ มจธ.

เรียบเรียงโดยทีม CELT

คำว่า ปฏิสัมพันธ์ (Interaction) ในความคิดของอาจารย์คืออะไร?

หลาย ๆ ท่านอาจตอบว่า ปฏิสัมพันธ์ (Interaction) หมายถึง พฤติกรรมที่เกิดจากการโต้ตอบระหว่างผู้เรียนและผู้สอน จึงอยากชวนคิดว่า การจัดการเรียนการสอนที่ทำให้เกิดการโต้ตอบนั้น จำเป็นต้องเกิดจากการพูดคุยถามตอบ การสนทนาด้วยการเปิดกล้อง เท่านั้นหรือไม่

การเรียนการสอนออนไลน์ผ่านทางแอปพลิเคชัน ZOOM ผู้เรียนบางคนอาจไม่ได้เปิดกล้อง ไม่ได้เปิดไมค์ ด้วยข้อจำกัดบางอย่าง ซึ่งทำให้ผู้สอนไม่สามารถดูสีหน้า และพฤติกรรมของผู้เรียนในระหว่างเรียนได้ ส่งผลให้เกิดความกังวลว่าผู้เรียนจะสามารถเข้าใจเนื้อหาการสอนหรือไม่ อันเป็นอุปสรรคต่อการติดตามความก้าวหน้าของผู้เรียน

สิ่งหนึ่งที่สามารถช่วยสร้างการรับรู้ระหว่างการจัดการเรียนการสอนผ่านแอปพลิเคชัน ZOOM ได้ คือการเพิ่ม Dynamic เพื่อสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้เรียนระหว่างการสอน เช่น การเช็คความพร้อมของผู้เรียน ด้วยการให้ผู้เรียนแสดงสัญลักษณ์ Raise hand เพื่อผู้เรียนอยู่นั่งอยู่หน้าจอและพร้อมที่จะเรียนแล้ว

หลักการที่ใช้ในการเรียนการสอนออนไลน์ (Online)

การสร้างข้อตกลงกับผู้เรียนให้ชัดเจน คือ การแจ้งรายละเอียดของแผนการสอน (Course syllabus) กับผู้เรียน เพื่อให้ผู้เรียนทราบเนื้อหา กิจกรรม การปฏิบัติ การประเมินผล ทำให้ผู้เรียนเกิดการเตรียมพร้อม และสร้างความเข้าใจให้ตรงกันระหว่างผู้เรียนและผู้สอน
การทำการสอนให้เป็น Routine คือ การจัดตารางเรียนให้กับผู้เรียน มีการวางแผนการเรียนให้ผู้เรียน (Study plan) เพื่อให้ผู้เรียนทราบว่าตนเองจะต้องทำอะไร วางแผนการเรียนอย่างไร ในแต่ละคาบเรียน แต่ละสัปดาห์ โดยการแจ้งรายละเอียดรูปแบบการเรียนการสอน วัน เวลาสถานที่ กิจกรรม ให้ชัดเจน รวมถึงการวัดและประเมินผล การให้คะแนนจากการปฏิบัติงานต่าง ๆ
เลือกใช้สื่อการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับผู้สอนและผู้เรียน คือ การที่ผู้สอนเลือกใช้สื่อการสอนและช่องทางการติดต่อสื่อสารกับผู้เรียนที่ตนเองถนัด สามารถทำได้ด้วยตนเอง ไม่ยากจนเกินไป และเหมาะสมกับเนื้อหารายวิชา รวมถึงสามารถสนับสนุนการเรียนรู้ของผู้เรียนด้วยเช่นเดียวกัน
ฝึกฝนการใช้สื่อให้คล่อง คือ การสร้างความเคยชินในการใช้เครื่องมือการสอน ที่ทำให้ลำดับการสอนมีความราบรื่น ไม่สะดุด ส่งผลให้มีการปฏิสัมพันธ์กับผู้เรียนได้ดีขึ้น

การปรับรูปแบบการสอนออนไลน์ ด้วย TEDEd

TED-Ed คือ เว็บไซต์ที่ผู้สอนสามารถ Upload วิดีโอการสอน สร้างข้อคำถาม และสามารถนำไปใช้เป็นวิดีโอประกอบกับการสอนในห้องเรียนออนไลน์ได้ เช่น การนำไปใช้ร่วมกัน Google classroom

ขั้นตอนการสร้างสื่อการสอน

1. เตรียมสื่อการสอน

เข้าไปที่ youtube.com เพื่อทำการค้นหาคลิปวิดีโอที่ผู้สอนต้องการนำมาใช้ประกอบการสอนในชั้นเรียน
หลังจากเจอคลิปวิดีโอที่ต้องการแล้ว ให้ กดปุ่มแชร์ ที่อยู่ใต้วิดีโอ
จากนั้นจะมี Pop up แสดง Link ของวิดีโอดังกล่าว ให้ทำการคัดลอกไว้

หากผู้สอนมีวิดีโอสื่อการสอนของตนเอง ให้ทำการ Upload วิดีโอดังกล่าวลงบน YouTube ให้เรียบร้อยเสียก่อน โดยตั้งความเป็นส่วนตัวของวิดีโอนั้น ในรูปแบบ สาธารณะ หรือไม่เป็นสาธารณะ
จากนั้นทำการคัดลอก Link ของวิดีโอไว้
ขั้นตอนการ Upload วิดีโอบน YouTube >> https://youtu.be/6C4dEpT0rYg

2. สร้างบทเรียนบน TED-Ed

ก่อนอื่น ผู้สอนจำเป็นต้องมี Account เสียก่อน โดยมีขั้นตอนการสมัคร Account ดังนี้

เข้าไปที่ Website Ted-Ed พิมพ์ URL ดังนี้ https://ed.ted.com/
กด Sign in เพื่อสมัคร Account และเลือก Account ที่ต้องการใช้สมัคร
จากนั้นทำการสร้างบทเรียนใหม่บน Ted-Ed ดังนี้
Lesson Title คือ การปรับแก้ชื่อวิดีโอ
Let’s Begin คือการเพิ่มข้อความอธิบายใต้คลิป
Think คือ การเพิ่มข้อคำถาม มี 2 รูปแบบ คำถามให้เลือก ได้แก่
1. Multiple choice question คำถามแบบเลือกตอบ โดย Default จะมี ตัวเลือก 4 ตัวเลือก ผู้สอนสามารถ เพิ่มหรือลดตัวเลือกได้ ซึ่งระบบมีการตรวจคำตอบให้อัตโนมัติ
2. Open answer question คำถามปลายเปิด
Dig Deeper คือ การใส่ข้อมูลเพิ่มเติม เช่น การแจ้งผู้เรียนให้ดูวิดีโอใด หลังจากดูวิดีโอนี้เรียบร้อยแล้ว
Discuss คือ การพูดคุย เกี่ยวกับวิดีโอ
And Finally คือการเขียนข้อความสรุปบทเรียนวิดีโอนี้

3. เผยแพร่บทเรียน

หลังจากทำการตั้งค่าวิดีโอเรียบร้อยแล้วให้กด Public และเลือกเป็น Require students to use TED-Ed accounts เพื่อให้ผู้เรียนทำการ log in ก่อนเข้าบทเรียน เพื่อใช้ในการติดตามผลการเรียนได้

กด Share your lesson และ คัดลอก Link บทเรียน TED-Ed จากนั้น ผู้สอนสามารถนำ Link บทเรียน ดังกล่าวไปใช้บน google classroom ได้

ข้อดีของการสร้างบทเรียนบน TED-Ed

เป็นระบบใช้งานง่าย ไม่ซับซ้อน และไม่เสียค่าใช้จ่าย ทำให้สะดวกต่อการสร้างบทเรียนวิดีโอสั้น ๆ ของผู้สอน และง่ายต่อการทำความเข้าใจระบบและเนื้อหาของผู้เรียน
ผู้สอนสามารถติดตามผลการเรียนรู้ของผู้เรียนเป็นรายบุคคลได้
ผู้สอนสามารถสร้างข้อคำถามจากวิดีโอหรือสื่อภายนอก โดยระบุช่วงเวลาของวิดีโอได้ เพื่อเน้นย้ำให้ผู้เรียนเข้าใจสาระสำคัญของเนื้อหา

การใช้ Jamboard เป็นเครื่องมือในกิจกรรมการสอน

Jamboard คือ แอปพลิเคชันที่ช่วยให้เกิดการทำงานร่วมกันแบบเรียลไทม์ ด้วยการวาด การเขียน สัญลักษณ์และรูปภาพ โดยมีลักษณะการทำงานคล้ายกับกระดานไวท์บอร์ด

ขั้นตอนการใช้งานผ่าน Web browser

เข้าไปที่ URL : https://jamboard.google.com/ และ Log in ด้วย Google Account
กดที่ปุ่ม เครื่องหมาย + เพื่อสร้างบอร์ดใหม่
สร้างเนื้อหา และโจทย์ ตามที่ผู้สอนต้องการ โดยใช้เครื่องมือต่าง ๆ ที่ปรากฏอยู่ในแถบเครื่องมือด้านซ้าย สำหรับกรณีที่มีโจทย์หลายข้อ หรือ แบ่งกลุ่มผู้เรียน ผู้สอนสามารถเพิ่มหน้าได้ตามต้องการ เพื่อให้ผู้เรียนช่วยกันตอบคำถามในแต่ละหน้าได้
กดปุ่มแชร์ และตั้งค่าการแชร์เป็น เอดิเตอร์ (Editor) เพื่อให้ผู้เรียนสามารถวาดเขียนบน Jamboard ได้

ข้อดีของ Jamboard

สามารถใช้งานได้ทั้งระบบ IOS และ Android และใช้งานผ่าน Web browser และ แท็บเล็คได้
สามารถเชื่อมต่อกับ G suite โดยตรง โดยดึงเอกสาร รูปภาพ ได้ง่ายดาย และเก็บข้อมูลไว้บนระบบ Cloud
มีเครื่องมือที่หลากหลาย ทั้งรูปแบบของการพิมพ์ การเขียน การไฮไลท์ การแปะ post it
สามารถดาวน์โหลดไฟล์ เพื่อแชร์ต่อให้กันผู้เรียนหลังจบชั่วโมงเรียนได้

ขอขอบคุณสาระการเรียนรู้จาก

วิทยากร โดย ผศ. ดร.มนต์สิทธิ์ ธนสิทธิโกศล Senior Fellowship (SFHEA)

วันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2564 เวลา 10.30-12.30 น. ผ่าน Application Zoom

จัดโดยคณะวิทยาศาสตร์ มจธ.

ผู้ประสานงาน: นายพินิจ รังสิติยากร คณะวิทยาศาสตร์ มจธ.

KM-Li

Learning Institute, KMUTT

เทคนิคการสร้างปฏิสัมพันธ์ (Interaction) กับผู้เรียนในการเรียนการสอนออนไลน์ (Online) ด้วย TEDEd & Jamboard